Zatajenie wady przez sprzedawcę

Kupując produkt w sklepie sprzedawca zapewnia zazwyczaj, że rzecz nie ma wad. Konsument nie musi zatem sprawdzać, czy faktycznie tak jest. Uiszczamy cenę za produkt pełnowartościowy i takiego oczekujemy. Niestety może się zdarzyć, że wady są podstępnie zatajone. A więc już w momencie nabywania produktu sprzedawca umyślnie wprowadza nas w błąd. Takie działanie sprzedawcy nie pozostaje bez konsekwencji. Ponosi on odpowiedzialność za sprzedaż wadliwego produktu z tytułu rękojmi.

Nie ma w przepisach prawa określonego pojęcia „podstępnie zatajona wada”. Można się tu jednak posiłkować orzeczeniami Sądu Najwyższego, który stwierdza, iż podstępne zatajenie wady to takie umyślne działanie sprzedawcy, które ma na celu utrudnienie wykrycia wady przez kupującego. Będzie to zatem np. ukrycie bądź zamaskowanie wadliwości, a co najmniej sytuacja, w której sprzedawca wiedząc o istnieniu wady, nie poinformował o niej kupującego ( wyro z dnia 1.04.2003 r. sygn.. akt II CKN 1382/00).

Jednakże do przyjęcia podstępnego zatajenia wady nie wystarcza wiedza sprzedawcy o wadzie i niepoinformowaniu o tym kupującego. Podstępne zatajenie wymaga umyślności działania sprzedawcy, które może przejawiać się w maskowaniu wady lub udzielaniu kupującemu zapewnienia, że rzecz nie jest wadliwa ( wyrok SN z dnia 5.01.2005 r. II CK 330/04).

Jeżeli sprzedawca zataił wadę kupujący może korzystać z ochrony wynikającej z rękojmi. Sprzedawca ponosi odpowiedzialność jeżeli sprzedany produkt:

• nie ma właściwości o których istnieniu sprzedawca zapewnił kupującego, w tym przedstawiając próbkę lub wzór;
• nie ma właściwości, które rzecz tego rodzaju powinna mieć ze względu na cel w umowie oznaczony albo wynikający z okoliczności lub przeznaczenia rzeczy;
• została kupującemu wydana w stanie niezupełnym;
• nie nadaje się do celu, o którym kupujący poinformował sprzedawcę przy zawarciu umowy, a sprzedawca nie zgłosił zastrzeżenia co do takiego jej przeznaczenia.

W przypadku zaistnienia jednej z powyższych sytuacji konsument ma prawo żądać:

• obniżenia ceny,
• odstąpienia od umowy, chyba że sprzedawca niezwłocznie i bez nadmiernych niedogodności dla kupującego wymieni rzecz wadliwą na wolna od wad albo wadę usunie;
• wymiany rzeczy na nową;
• nieodpłatnej naprawy rzeczy.

Ponadto istotne jest również to, ze przepisy przewidują możliwość rozszerzenia, ograniczenia lub wyłączenia odpowiedzialności z tytułu rękojmi. Jednakże w przypadku zatajenia wady przez sprzedawcę takie wyłączenie lub ograniczenie odpowiedzialności będzie bezskuteczne. Nie może być więc tak, że kupujący zostanie pozbawiony możliwości dochodzenia uprawnień wynikających z rękojmi, w przypadku nieuczciwego działania sprzedawcy.

Zasadą jest, że sprzedawca odpowiada z tytułu rękojmi, jeżeli wada fizyczna zostanie stwierdzona przed upływem 2 lat. Kupujący ma obowiązek zgłoszenia roszczenia wynikającego z rękojmi w terminie 1 roku od dnia stwierdzenia wady.

Ważne jest, że upływ terminu do stwierdzenia wady nie powoduje utraty uprawnień z tytułu rękojmi, jeżeli sprzedawca wadę podstępnie zataił.

                                                                                                                      Anna Golas