Wentylatory i cyrkulatory domowe

Najpopularniejszymi urządzeniami do radzenia sobie z upałem są wentylatory i cyrkulatory. Ich zalety to przede wszystkim przenośność oraz kompaktowe rozmiary. Poza modelami sufitowymi nie wymagają instalacji i mogą być użytkowane w różnych pomieszczeniach. (Fot. Mesko)

Dzięki dużej ofercie bez trudu znajdziemy sprzęt dostoswany idealnie do naszych wymagań. Wentylatory wprawiają w ruch masy powietrza, które odczuwamy jako chłodzący powiew. Wentylator jest urządzeniem tłoczącym powietrze. Skierowanie powietrza na skórę powoduje chwilowe odparowanie wilgoci (potu) przy jednoczesnym obniżeniu temperatury. Powietrze wydaje się chłodniejsze, mimo że jego temperatura jest równa temperaturze panującej w pomieszczeniu. Żeby lepiej zrozumieć to zjawisko, wyobraźmy sobie jazdę motocyklem w temperaturze 30 °C. W miarę zwiększania prędkości jazdy na skórze jest odczuwalny wyraźny spadek temperatury. Chociaż temperatura otoczenia nie spada, motocyklista może zmarznąć. Przed wychłodzeniem organizmu chroni go kombinezon.

Budowa wentylatora

Najważniejszymi elementami klasycznych modeli są śmigło, silnik elektryczny i obudowa oraz elektronika sterująca obrotami. Silnik wprowadza w ruch łopatki śmigła, które obracając się, wytwarzają podmuch. W ten sposób cząsteczki powietrza przemieszczają się z jednego miejsca w drugie, powodując uczucie chłodu. Ruch powietrza powoduje jego osuszanie, mogą być usuwane pleśń i kurz. Większość modeli śmigłowych jest umieszczona w specjalnej ażurowej obudowie. Jest to jeden z warunków bezpiecznego użytkowania, szczególnie ochrony dzieci, które chciałyby dotknąć śmigła. Modele biurkowe mają śmigła (zazwyczaj z trzema lub czterema łopatkami) o długości od kilkunastu do nawet 30 cm i służą do wentylacji przestrzeni w odległości ok. 2 – 3 m. Stojące można postawić praktycznie wszędzie, gdzie jest stabilna powierzchnia i wystarczająco dużo miejsca. Ich śmigła są jeszcze większe – ponad 40 cm, a głowica jest zamocowana na regulowanym stojaku o wysokości ok. 130 – 140 cm.

CAMRY CR 7329; CONCEPT VS5031; RAVANSON WT-7040SN Inox; MPM MWP-20

Wentylatory śmigłowe

To modele klasyczne, których znakiem rozpoznawczym są śmigła wprowadzające powietrze w ruch. Stanowią one większość urządzeń dostępnych na polskim rynku. Śmigła są stosowane w wentylatorach podłogowych (cyrkulatorach), nabiurkowych czy montowanych na stojakach. Dobrze sprawdzają się w wypadku chłodzenia niewielkich i dużych powierzchni.

Cyrkulatory – do dużych powierzchni

Wentylatory podłogowe, nazywane cyrkulatorami, mają za zadanie mieszanie powietrza, żeby uzyskać jednolity rozkład temperatury w pomieszczeniu. W okresie letnim szczególnym atutem zastosowania cyrkulatora jest brak problemów z fruwającymi z powodu silnego nawiewu dokumentami, a osoby wrażliwe na przeciągi nie będą narzekać na ból szyi i gardła. Cyrkulatory w porównaniu do zwykłych wentylatorów śmigłowych charakteryzują się znacznie większą mocą (od 20 do 140 W) i wydajnością w przedziale od 2200 do 4500 m3/h, co niewątpliwie wpływa na siłę, z jaką „mieszają” powietrze w pomieszczeniu. Regulacja zmiany położenia głowicy (do 200°) umożliwia skuteczne mieszanie powietrza.

MPM MWP-31; CONCEPT VS5100; STADLER FORM Peter Leatherette; ZELMER ZTW1500M

Wentylatory kolumnowe

Zajmują mało miejsca na podłodze i mają atrakcyjny wygląd, przypominający kolumny głośnikowe. Od modeli tradycyjnych różnią się konstrukcją. W tradycyjnych wentylatorach jest bowiem umieszczone jedno duże śmigło wytwarzające chłodne powietrze, a w wentylatorach kolumnowych zamiast śmigła są zastosowane specjalne niewielkie wirniki wytwarzające podmuch powietrza. Moc wentylatorów kolumnowych może wynosić od 15 do nawet 150 W. Ważniejsza jednak będzie wydajność. Do małego pomieszczenia wystarczy urządzenie o wydajności od 500 do 900 m3/h. Przy większym metrażu warto jest się jednak zdecydować na wentylator o wydajności powyżej 1200 m3/h. Dla wentylatorów kolumnowych charakterystyczna jest funkcja oscylacji (swing), zwiększająca zasięg chłodzenia – całe urządzenie obraca się na podstawie o określony kąt (75 – 90°) lub też obraca się wewnętrzne ożebrowanie. To drugie rozwiązanie uważane jest za bardziej niezawodne. Warto wybierać taki sprzęt, którego głośność pracy nie przekracza 50 – 60 dB, co zapewni komfort użytkowania. Modele kolumnowe zazwyczaj mają wyświetlacz i przyciski do wyboru funkcji oraz ustalania wartości parametrów. Wentylatory kolumnowe zajmują mało miejsca i mają wysokość do 150 cm. Ich zaletą jest to, że działając, nie wzniecają kurzu. Najczęściej są sterowane pilotem.

Wentylatory bezśmigłowe

Mają silnik umieszczony w podstawie, zapewniający dużą stabilność całej konstrukcji. Powyżej niego znajduje się obręcz o kształcie okręgu lub podłużnym. Powietrze jest zasysane przez turbinę silnika, wypuszczane przez szczelinę i wpędzane w ruch wirowy, a następnie wydmuchiwane w postaci jednolitego strumienia. Modele bezśmigłowe są pozbawione kratek i łopatek, dzięki czemu łatwo się je czyści. Są bezpieczne dla dzieci ze względu na brak ruchomych elementów i łatwe w konserwacji.

RAVANSON WT-7045 Inox; ZELMER ZFF0450; STADLER FORM Charly Floor 2; RAVANSON WT-7033N Inox

Parametry wentylatorów

Warto przeanalizować parametry, żeby dobrać model odpowiedni do wielkości pomieszczenia. Do najważniejszych należą:

• wielkość przepływu powietrza [m3/h] – im jest większa, tym w większych pomieszczeniach sprawdzi się wentylator;
• zużycie energii [W] – czyli moc urządzenia, dotyczy pracy w najwyższym trybie wydajności;
• maksymalna prędkość obrotowa [obr./min] – duża prędkość obrotowa pozwala na zwiększenie efektywności chłodzenia, ale i poziomu hałasu. Szybkość obrotów może być regulowana;
• liczba łopatek – większa liczba łopatek pozwala na wygenerowanie większego przepływu powietrza;
• średnica wentylatora [mm] – wpływa nie tylko na rozmiary, ale również wielkość generowanego przepływu powietrza;
• maksymalna powierzchnia wentylowania [m2] – informuje, jaka powinna być powierzchnia pomieszczenia, w którym będzie stosowany wentylator;
• poziom głośności [dB(A)] – w zależności od trybu wydajności poziom emitowanego hałasu będzie różny.

Sterowanie wentylatorem

Zarówno wentylatory, jak i cyrkulatory nie są skomplikowanymi urządzeniami. Dlatego sterowanie nimi nie sprawia trudności. Najprostsze urządzenia wyposażone są po prostu w przełącznik. Za jego pomocą możemy włączyć sprzęt i wybrać prędkość pracy. Urządzenia bardziej zaawansowane są wyposażone we wskaźniki pracy lub nawet wyświetlacz. Ten ostatni stosowany jest głównie w wentylatorach kolumnowych do ustawiania parametrów nadmuchu. Z kolei wskaźniki, np. diodowe, to prostsze rozwiązanie, umożliwiające np. programowanie timera. Jeśli potrzebna jest nam obsługa na odległość, to warto zdecydować się na wentylator wyposażony w pilot zdalnego sterowania. Umożliwia on zdalną obsługę i ustawienie parametrów jego pracy. Dostępne są również wentylatory z możliwością sterowania za pomocą aplikacji na smartfon. Zazwyczaj aplikacja pozwala na obsługę kilku urządzeń danego producenta funkcjonujących w ramach systemu. Z jej pomocą ustawimy prędkość pracy urządzenia, a także timer czy np. godziny, w których sprzęt ma pracować. Pozostałe rozwiązania zależą od funkcji oferowanych przez urządzenie, jak np. oscylacja czy nawilżanie powietrza. Co ważne, aplikacja pozwala na sterowanie wentylatorem z praktycznie dowolnego miejsca na świecie, wystarczy dostęp do Internetu.

Praktyczny pilot sterujący znacznie ułatwia kontrolę parametrów pracy wentylatora. (Fot. Zelmer)

Rozwiązania w wentylatorach

Producenci wentylatorów stosują kilka prostych rozwiązań ułatwiających ich użytkowanie. Ich obecność zależy od tego, z produktem z jakiej półki mamy do czynienia. Przy wyborze urządzenia chłodzącego warto zwrócić uwagę na:

• regulację prędkości nawiewu – zazwyczaj dostępne są trzy prędkości;
• tryby pracy – normalny, naturalny, nocny, dla dzieci;
• regulację kąta nachylenia głowicy – to praktyczne rozwiązanie pozwalające zmienić kąt nachylenia w pionie lub poziomie. Głowica wentylatora może poruszać się cyklicznie w obu tych kierunkach. Stosowana jest zarówno w modelach śmigłowych, jak i bezśmigłowych;
• nawilżacz powietrza – urządzenie może być wyposażone w zbiornik na wodę i emitować delikatną wilgotną mgiełkę podczas pracy;
• oświetlenie – wentylator może być wyposażony w lampy LED z różnymi trybami świecenia, to rozwiązanie spotykane przede wszystkim w modelach sufitowych;
• aromaterapia – w specjalnym zbiorniku można umieścić olejki eteryczne, które urządzenie będzie rozpylać po pomieszczeniu;
• termometr – w modelach z wyświetlaczem wskazuje aktualną temperaturę pomieszczenia;
• jonizacja – podczas pracy wentylator emituje jony ujemne, wpływające korzystnie na samopoczucie osób przebywających w pomieszczeniu;
• timer – umożliwia zaprogramowanie urządzenia tak, żeby wyłączyło się po upływie ustawionego czasu, nawet do 15 godzin. Rozwiązanie to jest bardzo przydatne zwłaszcza w nocy, np. podczas snu;
• filtr wstępny – oczyszczający powietrze;
• oscylacja – wentylator obraca się w kierunkach bocznych, żeby równomiernie rozprowadzać powietrze w pomieszczeniu;
• zasilanie bezprzewodowe – niektóre kompaktowe wentylatory przenośne lub biurkowe mogą być zasilane wbudowanym akumulatorem lub bateriami;
• zasilanie USB – stosowane jest w kompaktowych wentylatorach biurkowych;
• uchwyt – do przenoszenia. Przy wyborze wentylatora warto zwrócić uwagę na wzornictwo obudowy i użyte materiały. Do ich wykończenia używane są nawet skóra, drewno, miedź, żeby przyciągnęły uwagę kupującego i atrakcyjnie prezentowały się w pokoju.